Արցախի նախագահ Սամվել Շահրամանյանը հոկտեմբերի 31-ին ընդունել է եվրոպացի խորհրդարանականների պատվիրակությանը, որոնց հետ քննարկել է Ադրբեջանի ագրեսիայի հետևանքով ստեղծված իրավիճակին վերաբերող հարցեր։ Կարծես՝սովորական լուր է, սակայն․․․

Սեպտեմբերի 19-20-ին Արցախի օկուպացիայից եւ բռնագաղթի «դժոխային շաբաթից», ԼՂՀ ղեկավարության 7 ներկայացուցիչների ձերբակալությունից հետո Հայաստանի իշխանությունները այդպես էլ պաշտոնապես չեն հանդիպել Արցախի ղեկավարությանը։

Արցախի նախագահ Սամվել Շահրամանյանը, ով սկզբում նույնպես չէր հայտնվում հանրությանը, հոկտեմբերի 20-ի դեպքերից հետո, երբ մի խումբ ցուցարարներ ներխուժեցին Երևանում Արցախի ներկայացուցչություն, սկսեց բացել փակագծերը, մասնավորապես, Հայաստանի ղեկավարության հետ հարաբերությունների մասին։ Նա հարցազրույց է տվել Արցախի հանրային հեռուստատեսությանը (ասում են՝ Հայաստանի Հանրային ալիքը հրաժարվել է հարցազրույց անել նրա հետ), որտեղ հերքել է Նիկոլ Փաշինյանին հավատարիմ անհատների և լրատվամիջոցների կողմից տարածվող մի քանի կեղծ թեզեր։

Շահրամանյանը, մասնավորապես, ասել է, որ Հայաստանի ղեկավարությունը տեղյակ էր այն փաստաթղթին, որը Արցախի նախագահն իր ընտրվելուց մի քանի օր անց ստիպված էր ստորագրել սեպտեմբերի 20-ին։ Բացի այդ, նա ակնարկեց այն մասին, թե ինչպես է ընտրվել նախագահ՝ Փաշինյանին հավատարիմ նախագահ Արայիկ Հարությունյանի հրաժարականից հետո ինչ-որ մեկը պետք է պատասխանատվություն ստանձներ։ Նա խոսեց նաեւ Սամվել Բաբայանի դեստրուկրիվ դերի մասին, որին, ի տարբերություն Լեւոն Մնացականյանի ու Դավիթ Մանուկյանի, անարգել թույլ տվեցին անցնել Լաչինի միջանցքով (ի դեպ, լրատվամիջոցներն արդեն երկրորդ օրն է ասում են, որ Լևոն Մնացականյանը սպանվել է գերության մեջ):

Սամվել Շահրամանյանն ասաց, որ Արցախի ղեկավարության հետ չի քննարկվել «ժամանակավոր պաշտպանության կարգավիճակը», որը Հայաստանի իշխանությունները մտադիր են տալ տեղահանված արցախցիներին։

Ո՞վ է որոշում ընդունում 120-130 հազար արցախցիների ճակատագրի վերաբերյալ, ովքեր ստիպված են եղել լքել իրենց տները. Այս մարդիկ 30 տարի ընտրել են օրինական իշխանություններին, որոնք զբաղվում էին Արցախում կառավարմամբ, թեև բոլոր արցախցիներն ունեն հայկական կապույտ անձնագրեր, որոնցով հեշտությամբ շրջում են աշխարհով մեկ, Հայաստանը երկար տարիներ Արցախին միջպետական ​​վարկ է տրամադրել, Արցախի բոլոր ոլորտները՝ ֆինանսական, սոցիալական, կրթական, գրեթե ինտեգրված էին Հայաստանին։ Արցախի իշխանությունները հրապարակային հանդիպում էին Հայաստանի ղեկավարության հետ, կային միջխորհրդարանական խմբեր և այլ իրավա-պետական ձևաչափեր, և չնայած իրավական խառնաշփոթին, Երևանում ոչ ոքի մտքով անգամ չէր անցնում անտեսել արցախցիների ինքնակառավարման իրավունքը։

Ո՞ւր գնաց այդ ամենը: Ինչո՞ւ տեղահանությունից մեկ ամիս անց հանդիպումներ չեղան արցախցի գործընկերների հետ ո՛չ Հայաստանի խորհրդարանում, ո՛չ կառավարությունում, ինչո՞ւ համագործակցություն չստեղծվեց՝ համատեղ առավել օպտիմալ լուծումներ մշակելու համար։ Չէ՞ որ խոսքը Հայաստանի քաղաքացիների մասին է։

Բացի այդ, ինչպես ասաց Սամվել Շահրամանյանը, 30 տարի Արցախը կանգնած է եղել Հայաստանի՝ մեր ընդհանուր հայրենիքի պաշտպանության առաջնագծում, 30 տարի Հայաստանը Արցախի հետ միասին պահպանել է հայոց պետականությունն ու հողը։ Արցախը հսկայական ներդրում է ունեցել Հայաստանի անվտանգության գործում։ Արցախի օկուպացումից հետո Հայաստանը հայտնվել է ոչ միայն տարածքներ, այլև պետականություն կորցնելու վտանգի տակ, ինչպես ասաց նաև Փաշինյանը։

Այն օգնությունը, որ Հայաստանի կառավարությունն ու հասարակությունը տրամադրում է Արցախի ժողովրդին, սոցիալական առումով հսկայական նշանակություն ունի։ Բայց օգնությունը ցուցաբերվում է յուրաքանչյուր արցախցու անհատապես, որն Արցախը ատոմիզացնում, մասնատում է՝ պետական-ազգային միավորից վերածելով առանձին մարդկանց հավաքածուի, ամբոխի, առանց ինքնակառավարման, ինքնակազմակերպման համակարգի, պետական-իրավական անցյալի և կենսագրության։

Ի՞նչ ուղերձ են հղում Հայաստանի իշխանությունները Արցախի ժողովրդին՝ կտրականապես հրաժարվելով հանդիպել Արցախի ղեկավարության հետ։

Նաիրա Հայրումյան

Forrights.am-ը «Լրագրողներ հանուն մարդու իրավունքների» ՀԿ-ի իրավական-լրատվական կայքն է:

Մեր առաջնահերթ նպատակը մարդու իրավունքների պաշտպանությունն է հրապարակայնացման միջոցով:

Pin It on Pinterest