Բաց նամակ ՀՀ գլխավոր դատախազին

ՀՀ Գլխավոր դատախազին
ՀՀ Ազգային անվտանգության ծառայության պետին
ՀՀ Հատուկ Քննչական ծառայության պետին
ՀՀ Մարդու իրավունքների պաշտպանին

Ես գիտեմ, որ արդարադատության գլխավոր սկզբունքներից մեկը հումանիզմն է: Գիտեմ նաև, որ հումանիզմ կոչվածը կարող է մեկնաբանվել տարբեր կերպ, միակ բանը, որի հետ հույսեր եմ կապում, ոչ թե վերացական հումանիզմն է, այլ ճշմարտությունը:
Ճշմարտությունը միակն է, որ տարընթերցելի չէ: Մենք ամբողջ ընտանիքով տասնամյակներ շարունակ տեսել ենք քաղաքական հետապնդումներ, հալածանքներ, որովհետև ապրել ենք այնպես, ինչպես թելադրել է մեր խիղճը, համոզմունքը:

Հիմա էլ մեր ապրած կյանքի իրավունքով Ձեզանից չենք խնդրում ինչ-որ ողորմածություն, այլ պահանջում ենք հետամուտ լինել արդարադատությանը: Արդարությունը մեզ համար հոմանիշն է կյանքի, ուստի տվյալ դեպքում մենք հանդես ենք գալիս ոչ թե խնդրողի, այլ պահանջատիրոջ դիրքերից:

2017թ. հունիսի 13ին Ալավերդում տեղի ունեցավ սպանություն: Որդիս` Վահագն Աբգարյանը, մեղադրվում է, մասնավորապես, այդ սպանությունը կազմակերպելու մեջ (մյուս մեղադրանքներն «ածանցյալ» են այս հիմնական մեղադրանքին):
Որպես քաղաքացի և բազմամյա լրագրող, համոզված եմ, որ որքան ծանր է մեղադրանքը, նույնքան ծանրակշիռ պետք է լինեն ապացույցները: Մինչդեռ ներկայացված «ապացույցներն» ընդգրկում են ընդամենը մեկ շահագրգիռ անձի բանավոր հայտարարություններն ու քննիչների «վառ երևակայությունից» բխող ենթադրությունները: Այս «ապացույց» կոչվածների շինծու լինելը հիմնավորվում են մի շարք փաստարկներով, որոնք միաժամանակ խոսում են գործը վարող քննիչների կամ ոչ պրոֆեսիոնալիզմի, կամ ոչ անկողմնակալության մասին:

Առաջին: Սպանությունը կատարած Վլադիմիր Դավթյանը վճռականորեն մերժում է իր արարքի պատվիրված լինելու հանգամանքը, չնայած տարբեր քննիչների կողմից հոգեբանական և ֆիզիկական բազմաթիվ ճնշումներին: Այդ մասին նամակներով տեղյակ է պահել նույնիսկ վարչապետին` դրանով իսկ հայցելով նրա պաշտպանությունը: Եվ, իսկապես, տրամաբանության և սովորական ողջախոհության տեսակետից անհեթեթություն է պատկերացնել, այսպես կոչված, պատվերով սպանություն, երբ սպանություն կատարած անձը ոչ միայն չի փորձում անհայտ մնալ, այլև, ընդհակառակը, սպանությունը կատարում է ցուցադրաբար, և նույնիսկ ցուցադրաբար է սպասում իրեն ձերբակալելու եկող ոստիկաններին:

Երկրորդ: Այն անձը, ում ցուցմունքներն ընկած են Վահագն Աբգարյանին ներկայացվող ամբողջ մեղադրանքի հիմքում, այդ նույն անձի դեմ այսօր հարուցված է քրեական գործ`ապօրինի զենք և զինամթերք պահելու, սահմանախախտումների մեղադրանքով: Ապշեցուցիչ կերպով խոսքը գնում է հենց այն զենքի մասին, որի ապօրինի ձեռք բերումը և ուրիշին տրամադրումը մեղսագրվում է Վահագն Աբգարյանին: Ընդ որում, հենց ըստ գործի նյութերի, Վահագն Աբգարյանի մոտ ոչ ոք (բացի կեղծ ցուցմունք տվող այդ մեկից) երբևիցե չի տեսել որևէ զենք առհասարակ: Արդյո՞ք տարօրինակ չէ, որ քննիչները նաև այս դրվագում բավարարվել են մեկ ցուցմունքով:

Ես ինձ թույլ չեմ տալիս անել հեռուն գնացող եզրակացություններ, բայց մի՞թե այս փաստը խոսում է քննիչների բարձր պրոֆեսիոնալիզմի և անկանխակալության մասին: Համոզված եմ` ոչ: Որդուս զրպարտող այդ նույն և միակ անձնավորության մոտ բազմաթիվ մարդիկ տարբեր ժամանակներում ու հանգամանքներում տեսել են հենց այն զենքը, որով կատարվել է սպանությունը: Եվ նորից արդյո՞ք տարօրինակ չէ, որ այս անձնավորությունը քննիչների «թեթև» ձեռքով որդուս դեմ հարուցված քրեական գործով անցնում է որպես վկա, թ՞ե նա, այդպես ասած, «մեր վկան է»:

Երրորդ: Սպանություն կատարած Վլադիմիր Դավթյանը որդուս սանիկն է: Մեղադրական եզրակացությունում այս հանգամանքն այնքան է կարևորվում, այն էլ մի այնպիսի «լույսի ներքո» է ներկայացվում, թե իբր տեսեք, սա ևս գալիս է հիմնավորելու, որ սպանությունը պատվիրել է Վահագն Աբգարյանը, բայց ենթադրությունն ինքնին ապացույց չէ: Առավել ևս ապացույց չի կարող լինել հիվանդագին ենթադրությունը, չէ՞ որ «քավոր-սանիկ» հարաբերությունից, ընդհակառակը, ավելի մարդկային է ենթադրել, որ քավորը իր սանիկին չի կարող սպանություն պատվիրել: Իբր թե սպանության պատվիրված լինելու հանգամանքը հիմնավորող մնացած ենթադրությունները իրենց «հանճարեղությամբ» նույն կարգի չեն:

Եթե բանը հասել է ենթադրություններին, ապա ես ինքս էլ կարող եմ ենթադրություններ անել: Մասնավորապես, ես ենթադրում եմ, որ քննիչները կատարել են իրենց նախկին ղեկավար Վահագն Հարությունյանի հանցավոր պատվերը (թե նա ինչու՞ էր շահագրգիռ և ու՞մ պատվերն էր կատարում, կան լուրջ ենթադրություններ) և նախ քրեական օրենսգրքից պատճենել են հնարավորինս ծանրագույն հոդվածներ ու հետո միայն անհաջող փորձ կատարել`որդուս վերագրելով այդ հոդվածների համապատասխան ինչ-որ արարքներ: (Հարց չի՞ առաջանում, թե այս ջերմեռանդ քայլերը ինչու՞ կամ ինչի՞ դիմաց են արվել): Իմ այս ենթադրությունն ավելի հիմնավոր է (փաստարկները` ժամանակին), քան քննիչների բոլոր ենթադրությունները առանձին – առանձին և միասին վերցրած:

Մի բան ևս: Երկար ամիսներ տևող դատավարության ավարտը չի երևում: Մենք հասկանում ենք, որ այս օրերին դատարաններն անհամեմատ ծանրաբեռնված են: Բայց մինչև ե՞րբ սպասենք:

Հեղափոխությունը մեզ ապրելու և արդարադատությանը հավատալու շանս է տվել: Ես, ամուսինս, որդիս շատերին ենք ձեռք մեկնել, բայց մենք մեզ օգնել չենք կարող, մեր ապավենը նորօրյա կյանք սկսող երկրի արդար քայլերն են:

Վահագն Աբգարյանի մայր՝ Անահիտ Գևորգյան